Balsamino(-de-Balfour)
Impatiens balfouri
Balsaminaceae
Autre noum : Barsamino.
Noms en français : Balsamine de Balfour, Impatience des jardins.
Descripcioun :Vaqui uno balsamino que nous vèn d'Asìo (Imalaia) e que se plais au nostre. Trachis dins li fourèst en ribo de ribiero (ripisilvo), èi pamens cultivado pèr la béuta de si flour. Se recounèis à si fueio alterno pulèu grando e à si flour roso e blanco. De nouta que li fru madur peton dins li man. Es uno planto envahissènto que fau pas trop espandi.
Usanço :Li jòuini fueio e li fru soun manjadis. Pamens, coume caup d'acide óussali, fau pas trop n'en manja, e acò subretout s'avès de proublèmo de ren o de mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Impatiens
Famiho : Balsaminaceae
Coulour de la flour :
Blanco Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto envahissènto
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Impatiens balfouri Hook.f., 1903
Ferigoulo
Thymus vulgaris
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Farigoulo, Ferigouleto, Ferìgou-de-sant-Jan, Faligoulo, Badassso.
Noms en français : Thym, Farigoule.
Descripcioun :Vaqui uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo.
Usanço :Bèn couneigudo pèr assaboura lou manja de proun de biais. En tisano èi bono pèr la digestioun : "Quand avias fa un gros repas, pèr faire la digestioun, prenias uno bono tasso de tisano de ferigoulo, fasié de bèn" (J. Chauvin, Béumount, in O. Madon, op.cit. p. 160). Tambèn, pèr lucha contro la gripo se prenié uno tisano de flour cade jour. Proche Castelano, à la Baumo, s'acampavo "lou matin dóu jour de sant-Jan" e se boutavo dins lou fiò (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li vièio fasien un fiò e lou sautavon nòu cop (ibid.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Thymus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Thymus vulgaris L., 1753